ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ & ΜΕΛΕΤΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΤΕΘΕΙΣΑΣ ΜΠΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΕΡΝΑ-ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΕΡΙΒΑΝΤΟΛΛΟΓΟ Δρ. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟ

ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ  (Ε.Υ.ΠΕ)

ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ

Τμήμα Β΄

ΜΕΛΕΤΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Κριτικές σκέψεις σχετικά με την υφιστάμενη ΜΠΕ “Ολοκληρωμένη Διαχείριση Απορριμμάτων Περιφέρειας Πελοποννήσου με ΣΔΙΤ”

Δρ. Αριστοτέλης Β. Αλεξόπουλος

Διεθνολόγος – Περιβαντολλόγος

BCA College of Athens (London Metropolitan University)

(πρώην) Επικ. Καθ. (407) Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας

(πρώην) Επιστ. Συμβ. Περιβάλλοντος Δήμος Π. Φαλήρου, Τμήμα Πρασίνου & Περιβάλλοντος

1. Εισαγωγή

Σύμφωνα με τη ΜΠΕ: “Το μελετώμενο έργο, αφορά στην κατασκευή, οργάνωση και λειτουργία των Εγκαταστάσεων Μεταφόρτωσης, Επεξεργασίας και Διάθεσης Στερεών Αποβλήτων, που προβλέπεται να κατασκευασθούν και να λειτουργούν για την εξυπηρέτηση και την υλοποίηση της ανωτέρω αναφερόμενης στρατηγικής της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Η Περιφέρεια Πελοποννήσου διακρίνεται σε τρεις (3) Υποενότητες ‐ Διαχειριστικές Ενότητες. Ως εκ τούτου συνολικά και σε επίπεδο περιφέρειας προβλέπονται: Τρεις (3) Μονάδες ΟΣΔΑ και ειδικότερα:

• Τρεις (3) Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ),
• Δύο (2) Σταθμοί Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ),
• Τρεις (3) Χώροι Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων

• Τρεις (3) Μονάδες Μεταβατικής Διαχείρισης, οι οποίες θα λειτουργήσουν μέχρι την ολοκλήρωση των μονάδων ΟΣΔΑ.

Σύμφωνα με τον ΠΕ.Σ.Δ.Α. Περιφέρειας Πελοποννήσου, οι εξειδικευμένοι στόχοι σε επίπεδο  Περιφέρειας για την μείωση των βιοαποδομήσιμων αποβλήτων που οδηγούνται προς ταφή, έχουν ως εξής:

• Μέχρι την 16 Ιουλίου του 2013, τα βιοαποδομήσιμα απόβλητα που θα οδηγούνται σε Χ.Υ.Τ.Α. δεν θα ξεπερνούν το 50% της ποσότητας των ΒΑΑ που παρήχθη το 1995, ήτοι 61.000 τόνους.

• Μέχρι την 16 Ιουλίου του 2020, τα βιοαποδομήσιμα απόβλητα που θα οδηγούνται σε Χ.Υ.Τ.Α. δεν θα ξεπερνούν το 35% της ποσότητας των ΒΑΑ που παρήχθη το 1995, ήτοι 45.300 τόνους. Προφανώς για τα ενδιάμεσα έτη ισχύει ο αμέσως προηγούμενος χρονικά στόχος.

2. Ευρύτερη Περιοχή που ορίζεται από τους Νομούς Μεσσηνίας-Αρκαδίας

Συγκεκριμένα, στη δική μας εισήγηση ενδιαφέρει πρωτίστως η 2η Υποενότητα της Περιφέρειας Πελοποννήσου που θα περιλαμβάνει:

• Μία (1) Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ), η οποία θα προβλέπει τη δυνατότητα πλήρους επεξεργασίας του συνόλου των συμβατικών αποβλήτων της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας και των Δήμων Μεγαλόπολης και Γορτυνίας της Περιφερειακής Ενότητας Αρκαδίας. Η ποσότητα των αποβλήτων που θα μπορεί να επεξεργάζεται η υπό μελέτη ΜΕΑ ανέρχεται σε 65.000 t/έτος και θα περιλαμβάνει:

• την Μονάδα Μηχανικής Επεξεργασίας (ΜΜΕ)
• την Μονάδα Βιολογικής Επεξεργασίας (ΜΒΕ)
• και την Μονάδα Μηχανικής Επεξεργασίας Κόμποστ (Ραφιναρία)
• Ένα (1) Χώρο Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ), στην ίδια θέση για την διάθεση των υπολειμμάτων συνολικής ωφέλιμης χωρητικότητας .1.240.000m3 περίπου.

• Έργα υποδομής
• Ένα (1) Σταθμό Μεταβατικής Διαχείρισης όπου θα κατασκευαστεί στην ίδια θέση, όπου θα εγκατασταθούν τα έργα της περιόδου Υπηρεσιών ΟΣΔΑ της 2ης Υποενότητας της Περιφέρειας Πελοποννήσου για την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών της εξυπηρετούμενης περιοχής, μέχρι την ολοκλήρωση της κατασκευής των ανωτέρω αναφερόμενων έργων.

ΣΧΟΛΙΑ:

(Α)   Αρχικά στη συγκεκριμένη περιοχή – που ορίζεται από τα σύνορα του Ν. Αρκαδίας προς βορρά μέχρι και τις νότιες απολήξεις του Ν. Μεσσηνίας (δυτικά Μεθώνη-Κορώνη και ανατολικά Μεσσηνιακή Μάνη) πουθενά δεν προβλέπεται Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμάτων (ΣΜΑ) ή έστω ένας Τοπικός Σταθμός (ΤΣΜΑ). Τούτο σημαίνει ότι η περιοχή επιλογής, πλησίον του χωριού Καλλιρρόη, θα επιβαρυνθεί με το σύνολο των απορριμάτων από συγκεκριμένες περιοχές είτε άκρως τουριστικές, ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες, π.χ. ορεινή Αρκαδία και Γορτυνία και Μεσσηνιακή Μάνη: Δημητσάνα, Στεμνίτσα, Καρδαμύλη κ.α. όπου υπάρχει συγκέντρωση αρκετών ξενοδοχειακών μονάδων, άλλων καταλυμάτων και πολλών τουριστικών ή άλλων καταστημάτων, που δημιουργούν υψηλό όγκο απορριμάτων είτε μεγάλων αστικών κέντρων  π.χ. Καλαμάτα, Μεσσήνη, Φιλιατρά, Τρίπολη, Μεγαλόπολη κ.α. Με άλλα λόγια μία περιοχή που συγκεντώνει το 2% περίπου του συνόλου των απορριμάτων θα δεχθεί και το υπόλοιπο 98% από τις άλλες περιοχές.

Δίχως προηγούμενη επεξεργασία με τη χρήση ενός ΣΜΑ με σκοπό τη μείωση του όγκου των απορριμάτων και τη φθηνότερη μεταφορά στο σύνολο (καύσιμα, δρομολόγια απορριματοφόρων), θα επιβαρυνθεί σε μεγάλο βαθμό η μελλοντική εγκατάσταση (ΜΕΑ) και αναμφίβολα θα προκαλέσει μεγαλύτερη ρύπανση στην ατμόσφαιρα με ενδεχόμενες συνέπειες στις πλησιέστερες κατοικημένες περιοχές.

Παρεμπιπτόντως, προβλέπεται ένας ΣΜΔ, ο οποίος δεν γνωρίζουμε αν θα εξυπηρετήσει στον ίδιο βαθμό με ένα ΣΜΑ, και θα κατασκευαστεί στην ίδια θέση με τη ΜΕΑ με σκοπό την κάλυψη λειτουργικών αναγκών της εξυπηρετούμενης περιοχής – πολύ αόριστη τοποθέτηση – για ποια περιοχή αναφέρονται ακριβώς ;;; για ποιες ανάγκες και μάλιστα λειτουργικές ;;; δίχως πρόσθετες επεξηγήσεις.

(Β) Ο ΧΥΤ πρέπει σύμφωνα με την Ευρωπαική νομοθεσία να καλύπτει τις οριζόμενες προδιαγραφές, κάτι που ισχύει από το έτος 2010, όταν και οι καλούμενες ΧΥΤΑ έπρεπε να αντικατασταθούν από ΟΕΔΑ (ολοκληρωμένες εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμάτων).

(Γ) Με βάση προηγούμενες μελέτες του ΕΜΠ και του Πολυτεχνείου Κρήτης, ιδανικά σημεία για την εγκατάσταση τέτοιων μονάδων είναι τα λιγνιτωρυχεία Πτολεμαίδας και Μεγαλόπολης. Μπορεί οι περιοχές αυτές να μην είναι οικονομικά βέλτιστες, πολύ πιθανό για αυτό να μην επιλέχθηκαν, αλλά διαθέτουν ορισμένα σημαντικά πλεονεκτήματα:

• Παρέχουν την απαραίτητη χωροδιάταξη.
• Μειώνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό τα θέματα κοινωνικής αποδοχής.
• Επιτρέπουν την άμεση χρήση των μεγάλων ποσοτήτων εδαφοβελτιωτικού που προκύπτουν από τη μέθοδο της αερόβιας ΜΠΕ.
• Παρέχουν τη δυνατότητα διαχείρισης των ΑΣΑ (αστικά στερεά απορρίματα οικιακού τύπου) με ελάχιστη χρονική υστέρηση.
• Η συγκέντρωση μίας τέτοιας μονάδας σε μία τοποθεσία που υπάρχει ήδη βιομηχανική δραστηριότητα, διευκολύνει την ανάπτυξη δορυφορικών βιομηχανιών για την αξιοποίηση των ανακτώμενων ανακυκλώσιμων υλικών.
• Δημιουργούνται συνθήκες βιομηχανικής και οικονομικής ανάπτυξης στην επαρχία διότι χαρακτηριστικά πάσχουν από αποβιομηχανοποίηση και υψηλή ανεργία.
• Κατά τα πρότυπα των “βιομηχανικών πόλων ανάπτυξης¨ που πρωτο-εμφανίστηκαν τις δυο προηγούμενες δεκαετίες και αποδεδειγμένα είχαν θεωρηθεί καινοτομικές προτάσεις αλλά έμειναν στα συρτάρια των γραφείων. (Περιφερειακά προγράμματα ανάπτυξης)

(Δ) Επομένως, η επιλογή της δεύτερης κατά σειρά θέσης (ορίζεται μεταξύ των χωριών Βελιγοστή και Παραδείσια) είναι ιδανικότερη, στο λεκανόπεδιο της Μεγαλόπολης και για ένα επιπλέον λόγο. Είναι πιο άμεσα προσβάσιμη για τα δρομολόγια των απορριμματοφόρων, διότι είναι πολύ πιο κοντά στον κεντρικό άξονα Τρίπολης-Καλαμάτας.

3. Εντοπισμός κατάλληλων θέσεων

Στο πλαίσιο της παρούσας μελέτης εξετάστηκαν εναλλακτικές θέσεις για τη χωροθέτηση των προβλεπόμενων έργων ΔΣΑ της Περιφέρειας Πελοποννήσου, σε κάθε μία από τις τρεις υποενότητες. Σκοπός της διαδικασίας εντοπισμού χώρων κατάλληλων για εγκατάσταση έργων επεξεργασίας και διάθεσης αποβλήτων, είναι η επιλογή του καταλληλότερου ώστε:

• Να μεγιστοποιείται η ικανοποίηση των αναγκών της περιοχής

• Να ελαχιστοποιούνται οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις

• Να εξασφαλίζεται κατά το δυνατόν η δέουσα κοινωνική αποδοχή για το έργο

• Να ελαχιστοποιείται το κόστος κατασκευής και λειτουργίας του έργου.

ΣΧΟΛΙΑ

Διαφαίνεται από τις παραπάνω γενικές προϋποθέσεις ότι πρωταρχικός στόχος είναι το κόστος κατασκευής και όχι η περιβαλλοντική αναγκαιότητα, διότι πλασματικά ικανοποιείται σε μεγάλο βαθμό η κάλυψη των αναγκών δύο νομών και αυτό πρόκειται να ενισχυθεί και από τη μελλοντική αντίδραση της τοπικής κοινωνίας πλησίον αυτών των εγκαταστάσεων.

Στην περίπτωση της περιοχής μελέτης, σύμφωνα και με το ΠΕΣΔΑ Περιφέρειας Πελοποννήσου, οι εναλλακτικοί χώροι που απαιτούνται για την εκτέλεση των εργασιών διαχείρισης των στερεών αποβλήτων θα πρέπει να είναι κατάλληλοι για τις εργασίες επεξεργασίας – μεταφόρτωσης και τελικής διάθεσης των απορριμμάτων. Στην Περιφέρεια Πελοποννήσου έχουν τεθεί περιορισμοί, όσον αφορά τις περιοχές που επιτρέπεται η χωροθέτηση ΧΥΤ και έχουν αποκλεισθεί, συγκεκριμένες περιοχές, οι οποίες κρίθηκαν ακατάλληλες για την χωροθέτηση των έργων διαχείρισης απορριμμάτων γενικότερα. Ειδικότερα, προκειμένου να εντοπισθούν οι περιοχές που κρίθηκαν καταρχήν κατάλληλες για τη χωροθέτηση των έργων διαχείρισης στερεών αποβλήτων σε όλη την έκταση της Περιφέρειας, καθορίστηκαν όροι και περιορισμοί καταλληλότητας σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική και τις απαιτήσεις της Ελληνικής και Κοινοτικής Νομοθεσίας.

Δεν υπάρχει καμία πρόσθετη αναφορά για τις περιοχές που αποκλείστηκαν ως ακατάλληλες για την εγκατάσταση ΜΕΑ και ποιοι ήταν οι λόγοι απόρριψης. Σε ποια διεθνή πρακτική αναφέρεται η ΜΠΕ και σύμφωνα με την Ελληνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία ;;; Στη Βρετανία, για παράδειγμα, είναι τελείως διαφορετικές οι προϋποθέσεις, αναμφίβολα διαδραματίζει ρόλο και το κλίμα, αλλά όταν επιλέγεται μία θέση έχουν ήδη ενημερωθεί οι πλησιέστερες κατοικούμενες περιοχές για τις συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Πρόσθετα, για κοινωνικούς λόγους (θέματα απασχόλησης, γνωριμία της τοπικής κοινωνίας με ειδικές βιομηχανικές μονάδες) όταν είναι περισσότερες από μία οι κατάλληλες θέσεις εγκατάστασης, το οποίο συχνότατα συμβαίνει, θέτουν υποψηφιότητα όλες οι τοπικές κοινωνίες για να προτιμηθεί η περιοχή τους (εμφανή αίτια κοινωνικο-οικονομικής φύσης, π.χ. επενδύσεις, απασχόληση κλπ.).

Οι βασικοί όροι και περιορισμοί που τέθηκαν, κατά τον ΠΕΣΔΑ Περιφέρειας Πελοποννήσου, είναι οι εξής:

KΕΦ. 2 ‐ 12

• Γεωλογικοί – Υδρογεωλογικοί ‐ Υδρολογικοί περιορισμοί: αποκλεισμός μίας περιοχής σε απόσταση 0,5χλμ. από ρήγματα, κοίτες ποταμών και μεγάλων ρεμάτων και σημείων υδροληψίας, καθώς επίσης περιοχές σε απόσταση 1 χλμ. από λίμνες, λιμνοδεξαμενές & φράγματα.

• Μόνιμα καταφύγια άγριας ζωής: αποκλείστηκαν οι περιοχές που έχουν θεσμοθετηθεί ως καταφύγια άγριας ζωής.

• Δίκτυο Φύση 2000 – Natura 2000: αποκλείστηκαν όλες οι περιοχές που με βάση τα στοιχεία του ΥΠΕΚΑ εντάσσονται στο δίκτυο Natura 2000 καθώς και περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί ως RAMSAR και SRA.

• Αρχαιολογικοί χώροι: αποκλείστηκε η χωροθέτηση έργων Δ.Σ.Α. εντός περιοχών που έχουν κηρυχθεί ως αρχαιολογικοί χώρο, με βάση Υπουργικές Αποφάσεις, των οποίων τα όρια εντοπίστηκαν από τα αντίστοιχα Φ.Ε.Κ. Επίσης αποκλείσθηκε η χωροθέτηση σε απόσταση μικρότερη των 500μ. από σημειακά αρχαιολογικά και πολιτιστικά μνημεία.

Πέρα των παραπάνω αποκλεισθέντων περιοχών, αποκλείεται η χωροθέτηση έργων Δ.Σ.Α. εντός μίας ζώνης 500 m από τα θεσμοθετημένα όρια οικισμών και 1.000 από όρια ΓΠΣ, 500 m και τα εγκεκριμένα όρια των Ζωνών Ειδικών Χρήσεων Γης, όπως επίσης από το όριο της ακτογραμμής.

Τίθεται ένα σημαντικό ερώτημα σχετικά με την απόσταση των 500μ. από το χωριό Καλλιρρόη. Το όριο είναι τα 650μ. από το κέντρο του χωριού, μόνο που εδώ πρόκειται για ιδιάζουσα περίπτωση – το χωριό αποτελείται από δυο συνοικίες και μάλιστα στην πάνω γειτονιά αυξάνεται ο πληθυσμός λόγω καλύτερων καιρικών συνθηκών τους θερινούς μήνες – Τι έχει προβλεφτεί για τη ρύπανση της ατμόσφαιρας από την έκλυση σωματιδίων και σκόνης ;;; Τα 150μ είναι ελάχιστη απόσταση για θέματα ρύπανσης. Το δημοτικό σχολείο το οποίο δεν λειτουργεί πλέον είναι όμως κατάλληλος χώρος για πολιτιστικές εκδηλώσεις στο άμεσο μέλλον και το οποίο βρίσκεται αρκετά  κοντά στη θέση της μελλοντικής εγκατάστασης ΜΕΑ.

Περι αρχαιλογικών χώρων, το μνημείο του Θ. Κολοκοτρώνη απέχει περίπου 2,5 χιλ. από τη θέση εγκατάστασης και είναι τακτικά επισκέψιμο όλο το χρόνο από μαθητές σχολείων.

Το ρέμα της βραχοπαναγίτσας, το οποίο κακώς μέχρι σήμερα δεν έχει τεθεί υπό προστασία (τοπίο φυσικού κάλλους) με την χαρακτηριστική εκκλησία μέσα στο βράχο, που κάθε χρόνο συγκεντρώνει αρκετό πλήθος κόσμου διότι γίνεται λειτουργία, είναι επίσης πολύ κοντά στη θέση εγκατάστασης.

Από άποψη χρήσεων γης αποκλείσθηκαν περιοχές στις οποίες αναπτύσσονται ΒΙΠΕ εφόσον υπήρχε πρόνοια για τον αποκλεισμό συγκεκριμένων χρήσεων, γεωργικές εκτάσεις υψηλής παραγωγικότητας ή περιοχές με συγκεκριμένες χρήσεις γης. Ομοίως αποκλείσθηκαν και οι περιοχές χαρακτηρισμένες ως δάση, και μια ζώνη 500 m από σημειακές ζώνες προστασίας και περιοχές φυσικού κάλλους. Με βάση τους ανωτέρω γενικούς περιορισμούς, που τέθηκαν από τον ΠΕΣΔΑ Πελοποννήσου προέκυψαν οι ευρύτερες κατάλληλες περιοχές, οι οποίες κρίθηκε ότι είναι καταρχήν κατάλληλες για περαιτέρω διερεύνηση. Οι περιοχές αυτές αποτυπώθηκαν σε σχετικό χάρτη, κατάλληλης κλίμακας, ο οποίος περιλαμβάνεται αυτούσιος και στους χάρτες της παρούσας μελέτης, αφού αποτέλεσε την αφετηρία της όλης έρευνας που έγινε στην παρούσα μελέτη. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα ανωτέρω αφορούν τις περιοχές αποκλεισμού για την επιλογή θέσεων ΧΥΤ/ΟΕΔΑ και στην παρούσα μελέτη υιοθετούνται για την επιλογή των θέσεων ΜΕΑ και ΧΥΤ ως εγκαταστάσεις που θα εξυπηρετούνται από το ίδιο οικόπεδο.

           

Το θέμα των ΒΙΠΕ είναι απορίας άξιο γιατί δεν θεωρείται, με περιβαλλοντικά κριτήρια, ιδανική θέση εγκατάστασης μίας τέτοιας μονάδας, αλλά αντιθέτως είναι πιο κατάλληλο το σημείο που απέχει 650μ. από το κέντρο κατοικήσιμης περιοχής.

Και βέβαια τίθεται το ερώτημα ποια πρόνοια προυπήρχε στη ΒΙΠΕ Μελιγαλά για τον αποκλεισμό της χρήσης της ως θέσης για ΜΕΑ ;;; Στην περιοχή αυτή δεν υπάρχει καμία σημαντική γεωργική παραγωγή ή άλλη χρήση γης.

Όσον αφορά τους ΣΜΑ, οι βασικοί όροι και περιορισμοί που τέθηκαν, κατά τον ΠΕΣΔΑ Περιφέρειας Πελοποννήσου, είναι οι εξής:

• Γεωλογικού – Υδρογεωλογικοί ‐ Υδρολογικοί περιορισμοί: αποκλεισμός μίας περιοχής σε απόσταση 0,5χλμ. από ρήγματα

• Μόνιμα καταφύγια άγριας ζωής: αποκλείστηκαν οι περιοχές που έχουν θεσμοθετηθεί ως καταφύγια άγριας ζωής.

• Δίκτυο Φύση 2000 – Natura 2000: αποκλείστηκαν όλες οι περιοχές που με βάση τα στοιχεία του ΥΠΕΚΑ εντάσσονται στο δίκτυο Natura 2000 καθώς και περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί ως RAMSAR και SRA.

• Αρχαιολογικοί χώροι: αποκλείστηκε η χωροθέτηση ΣΜΑ εντός περιοχών που έχουν κηρυχθεί ως αρχαιολογικοί χώρο, με βάση Υπουργικές Αποφάσεις, των οποίων τα όρια εντοπίστηκαν από τα αντίστοιχα Φ.Ε.Κ. Επίσης αποκλείσθηκε η χωροθέτηση σε απόσταση μικρότερη των 500μ. από σημειακά αρχαιολογικά και πολιτιστικά μνημεία.

Πέρα των παραπάνω αποκλεισθέντων περιοχών, αποκλείεται η χωροθέτηση ΣΜΑ εντός μίας ζώνης 200 m από τα θεσμοθετημένα όρια οικισμών.

Υπενθυμίζεται δε ότι προκειμένου μια θέση να κριθεί ως κατάλληλη, θα πρέπει αφενός να ανήκει σε μια «ευρύτερα κατάλληλη περιοχή» και αφετέρου να παρουσιάζει διάφορα χαρακτηριστικά καταλληλότητας που θα αφορούν:

• Την γεωλογική καταλληλότητα της θέσης, ώστε στα πλαίσια του εφικτού να διασφαλίζονται τα υπόγεια ύδατα, χωρίς την ανάγκη λήψης ιδιαίτερων τεχνικών μέτρων, που έχουν και αντίστοιχο οικονομικό κόστος,

• Την χωροταξική καταλληλότητα της θέσης, ώστε να μην προκαλείται ιδιαίτερη όχληση στο δομημένο αστικό και περιαστικό περιβάλλον της εγγύτερης και ευρύτερης περιοχής,

• Την περιβαλλοντική καταλληλότητα της θέσης, ώστε να προκαλούνται οι μικρότερες δυνατές επιπτώσεις στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον της εγγύτερης και ευρύτερης περιοχής,

• Την λειτουργική καταλληλότητα της θέσης, ώστε να εξασφαλίζεται η τεχνική αρτιότητα του έργου για το οποίο προορίζεται, στα πλαίσια του τεχνικοοικονομικά εφικτού.

• Την κατά το δυνατόν δέουσα κοινωνική αποδοχή

• Τη δυνατότητα απόκτησης της γης

Όταν αναφερόμαστε σε ΣΜΑ πρέπει να γνωρίζουμε τι είδους θα είναι αυτός. Στην προκειμένη περίπτωση αναφέρεται η περίπτωση ΣΜΔ. Θα είναι κλειστού τύπου και υψηλής συμπίεσης ή κάτι άλλο ;;;

Τι ακριβώς σημαίνει “ευρύτερα κατάλληλη περιοχή” ;;; Η πολυκριτηριακή ανάλυση που χρησιμοποιήθηκε στη ΜΠΕ είναι αρκετά αμφιλεγόμενη από τη στιγμή που δεν παρουσιάζονται πραγματικά στοιχεία σχετικά με τα αίτια επιλογής ή απόρριψης, αντιθέτως εμφανίζονται πίνακες με υποκειμενική βαθμολόγηση. Αυτή η μεθοδολογία ακολουθεί ένα συγκεκριμένο πλαίσιο όπως οι  ΜΠΕ σχετικά με την “ανάλυση ρίσκου¨” και τις αντίστοιχες επιπτώσεις. Ωστόσο βασίζονται και στην υποκειμενική κρίση του ερευνητή, π.χ. Leopold Matrix methodology κλπ.

Σχετικά με τη χωροταξική καταλληλότητα της περιοχής-θέσης με σκοπό να αποφεύγεται η όχληση στο ευρύτερο περιβάλλον, δεν ισχύει στην περίπτωση της Καλλιρρόης και μάλιστα πιο κατάλληλη χωροταξικά είναι η θέση στο λεκανοπέδιο της Μεγαλόπολης.

Το ίδιο ισχύει και για τη μη καταλληλότητα της θέσης από περιβαλλοντική σκοπιά για ένα επιπλέον λόγο. Πλησίον της περιοχής ρέει και πηγάζει λίγο μακρύτερα ο ποταμός Αμφίτας, παραπόταμος του Πάμισου, που τα νερά του χρησιμοποιούνται και για αρδευτικούς λόγους.

4. Θέση ΜΕΑ – ΧΥΤΥ εναλλακτική πρόταση 2η και 3η

Πρόκειται για μία θέση η οποία διοικητικά ανήκει στη δημοτική ενότητα Μεγαλόπολης του Δήμου Μεγαλόπολης και βρίσκεται Α‐ΒΑ του οικισμού Παραδείσια σε ευθεία απόσταση 1,3χλμ. και Ν‐ΝΔ του οικισμού Βελιγοστή, στα 1,4χλμ. Η θέση αυτή αποτελεί την εναλλακτική λύση για τη χωροθέτηση των έργων της 2^ης υποενότητας.

Στη 2η Υποενότητα έγινε διερεύνηση για την ένταξη στις εναλλακτικές θέσεις και της θέσης «Παλιοροβούνι» του Δήμου Οιχαλίας. Η ένταξη όμως της θέσης στους προς αξιολόγηση χώρους δεν κατέστη δυνατή λόγω του ότι το μεγαλύτερο τμήμα της έχει ενταχθεί εντός μίας ευρύτερης περιοχής, η οποία έχει χαρακτηριστεί ως αναδασωτέα περιοχή, βάσει του ΦΕΚ 78/Δ/19‐2‐2010. Η παράμετρος αυτή θεωρήθηκε αποτρεπτική για την περαιτέρω αξιολόγηση της θέσης Παλιοροβούνι, αφενός μεν, λόγω των κριτηρίων αποκλεισμού του εν ισχύ σήμερα ΠΕΣΔΑ, βάσει του οποίου εκπονείται η παρούσα ΜΠΕ, αφετέρου δε εκτιμήθηκε ότι οι διαδικασίες αποχαρακτηρισμού και άρσης της αναδάσωσης θα μπορούσαν να είναι πολύ χρονοβόρες και να συμπαρασύρουν σε καθυστερήσεις το σύνολο του έργου. Πέρα των προαναφερόμενων, η ομάδα μελέτης διερεύνησε και την παρακείμενη περιοχή της θέσης Παλιοροβούνι η οποία δεν βρισκόταν εντός των αναδασωτέων εκτάσεων. Όμως οι γεωλογικές συνθήκες της περιοχής αυτής και ειδικότερα ο εντοπισμός ρήγματος ενδεχομένως ενεργού χαρακτήρα, βάσει μίας προκαταρκτικής γεωλογικής διερεύνησης, εκτιμήθηκαν μη ικανοποιητικές για τη κατασκευή των έργων και οδήγησαν σε αποκλεισμό της περιοχής.

Αρχικά να σχολιάσουμε τα εξής: με ποια κριτήρια θεωρείται μία περιοχή που απέχει λίγα χιλιόμετρα από την επιλογή θέσης ως επικίνδυνη σεισμολογικά ενώ η επιλεγόμενη όχι ;;; Σε άλλο σημείο της ΜΠΕ γίνεται παραδεκτό ότι όλη η περιοχή της άνω Μεσσηνίας χαρακτηρίζεται ως επικίνδυνα σεισμοπαθής. Όμως, η κατάληξη της επιλογής της 1ης θέσης στην Καλλιρρόη βασίζεται στο επιχείρημα ότι δεν υπάρχει ρήγμα και επικαλούνται μελέτη του ΙΓΜΕ κατά το τέλος της δεκαετίας του 1980. Επιστημονικά αυτό είναι μη αποδεκτό. Ποιος αναλαμβάνει την ευθύνη για τις μελλοντικές συνέπειες εάν υπάρξουν ;;; Για να μην υπάρχει κινδυνολογία επιβάλλεται να γίνει μία μελέτη για τις σεισμικές δονήσεις μέσα στο έτος και πριν ξεκινήσουν οι διαδικασίες κατασκευής της μονάδας.

5. Μεθοδολογία αξιολόγησης εναλλακτικών θέσεων

Η ορθολογική επιλογή χώρου διάθεσης απορριμμάτων είναι το σπουδαιότερο στάδιο της διαχείρισης αυτού του είδους των αποβλήτων. Βασικός στόχος της επιλογής είναι η διαφύλαξη της δημόσιας υγείας και η προστασία του περιβάλλοντος. Για την αξιολόγηση ‐ ιεράρχηση των επιλεγέντων χώρων χρησιμοποιήθηκε ως μεθοδολογικό εργαλείο, η μέθοδος της "Πολυκριτηριακής Ανάλυσης". Συνοπτική αναφορά των ευρύτερων κατηγοριών στις οποίες εντάσσονται τα κριτήρια καταλληλότητας / συγκριτικής αξιολόγησης για την επιλογή θέσεων χωροθέτησης παρουσιάζονται ακολούθως.

2. ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 2: Περιβαλλοντικά κριτήρια

Τα κριτήρια αυτά λαμβάνουν υπόψη τις πιθανές επιπτώσεις από την κατασκευή και λειτουργία των έργων διαχείρισης και τελικής διάθεσης των απορριμμάτων στο εγγύς και ευρύτερο περιβάλλον, πέρα από τα ύδατα που εξετάζονται στην προηγούμενη κατηγορία κριτηρίων.

5. ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 5: Οικονομικά κριτήρια

Τα κριτήρια αυτά εξετάζουν την καταλληλότητα του χώρου από οικονομική άποψη δηλαδή με βάση το κόστος κατασκευής και λειτουργίας του.

6. ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 6: Κοινωνικά κριτήρια

Στο κριτήριο αυτό λαμβάνονται υπόψη: α) οι πρόσφατες θεσμικές ρυθμίσεις στην ΕΕ και την Ελλάδα β) η κοινωνική αποδοχή που θα συναντήσει ένα σενάριο.

Σχετικά με τα περιβαλλοντικά κριτήρια, με ποιο τρόπο λαμβάνονται οι επιπτώσεις ;;; Στη ΜΠΕ δεν αναφέρεται πουθενά ότι γίνεται χρήση κάποιων αντίστοιχων δεικτών μέτρησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων!!!

Περί οικονομικών κριτηρίων, ποιο τελικά είναι το αρχικό κόστος εγκατάστασης και με βάση ποια τελικά κριτήρια κρίνεται ότι η συγκεκριμένη θέση απολαμβάνει πιο χαμηλού κόστους ;;; Μήπως η επιλογή της πιο οικονομικής θέσης πρέπει να λάβει υπόψη της και τα αντισταθμιστικά οφέλη ;;; Και δεν αναφέρομαι στα δημοτικά τέλη αλλά στην προσφορά εργασίας και γενικότερα στην ευρύτερη αναβάθμιση της περιοχής, έτσι ώστε μέρος του κόστους να επιστραφεί.

6. Ιεράρχηση εναλλακτικών θέσεων -Τελική επιλογή θέσης έργου ΜΕΑ – ΧΥΤΥ 2^ης Υποενότητας

α) Και οι δύο θέσεις που εξετάστηκαν κρίνονται κατάλληλες για την χωροθέτηση εγκαταστάσεων μεταφόρτωσης απορριμμάτων.

β) Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται εποπτικά οι τελικές βαθμολογίες που λαμβάνουν οι θέσεις, ανάλογα με το εξεταζόμενο σενάριο, καθώς και η ιεράρχηση των χώρων αυτών με βάση την «στενή αριθμητική» βαθμολογία που λαμβάνουν τελικά σε κάθε σενάριο.

γ) Ειδικότερα και όπως φαίνεται από τους αναλυτικούς βαθμολογικούς πίνακες που έχουν παρατεθεί ανωτέρω, αλλά και από τον ανωτέρω συνοπτικό πίνακα, ισχύουν τα ακόλουθα:

• Οι θέσεις έχουν παραπλήσιες βαθμολογίες άνω του 5,5 και στα δύο σενάρια αξιολόγησης. Αυτό αιτιολογείται από το γεγονός ότι οι θέσεις βρίσκονται σε περιοχές με παρόμοια χαρακτηριστικά (γεωλογικά, χωροταξικά, περιβαλλοντικά κ.λπ).

• Η θέση 2.1 κατατάσσεται σταθερά πρώτη και στα δύο σενάρια αξιολόγησης

• Η θέση 2.2 κατατάσσεται σταθερά δεύτερη και στα δύο σενάρια αξιολόγησης με παραπλήσια βαθμολογία με την θέση 2.1.

• Η θέση 2.1 παρουσιάζει σταθερή υπεροχή στα περιβαλλοντικά και λειτουργικά κριτήρια και στα δύο σενάρια αξιολόγησης, ενώ η θέση 2.2 παρουσιάζει σταθερή υπεροχή στα γεωλογικά και στα χωροταξικά και στα δύο σενάρια αξιολόγησης.

• Αναφορικά με τα οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια οι δύο θέσεις είναι ισόβαθμες και στα δύο σενάρια αξιολόγησης.

Τελικά με βάση όλα την ανωτέρω ανάλυση, η οποία στηρίζεται στην ποσοτικοποίηση της  ποιοτικής αξιολόγησης των επιμέρους χαρακτηριστικών των χώρων, προτείνεται η ακόλουθη κατάταξη – ιεράρχηση των θέσεων :

1η κατά σειρά κατάταξης θέση – Προτεινόμενη θέση παρούσας μελέτης:

Θέση 2.1: Η οποία κατατάσσεται πρώτη σε όλα τα σενάρια αξιολόγησης. Η θέση αυτή διοικητικά ανήκει δημοτική ενότητα Μελιγαλά του Δήμου Οιχαλίας και βρίσκεται δυτικά  του οικισμού Καλλιρόη σε ευθεία απόσταση 650μ. και ανατολικά του οικισμού Βασιλικό σε απόσταση 1,3χλμ. Η θέση αυτή αποτελεί την προτεινόμενη λύση για τη χωροθέτηση των έργων της 2ης Υποενότητας).

2η κατά σειρά κατάταξης θέση:

Θέση 2.2: Η οποία κατατάσσεται δεύτερη σε όλα τα σενάρια αξιολόγησης. Διοικητικά ανήκει στη δημοτική ενότητα Μεγαλόπολης του Δήμο Μεγαλόπολης και βρίσκεται Α‐ΒΑ του οικισμού Παραδείσια σε ευθεία απόσταση 1,3χλμ. και Ν‐ΝΔ του οικισμού Βελιγοστή, στα 1,4χλμ.

Β ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ

• Β1 Επιβάρυνση της ατμόσφαιρας (Εκπομπή αερίων, σκόνης εντός των ορίων της ΕΕ) Αξιολογείται η πιθανότητα  εκπομπής αερίων ρύπων, σκόνης και η γενικότερη επιβάρυνση της ατμόσφαιρας από την εφαρμογή της κάθε τεχνολογίας
• Β2 Επιβάρυνση του εδάφους, των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων (Εκπομπές εντός των ορίων της ΕΕ) Αξιολογούνται οι επιπτώσεις στο έδαφος, στα επιφανειακά και υπόγεια νερά από τη κατασκευή και λειτουργία των εγκαταστάσεων των διαφόρων τεχνολογιών
• Β3 Δημιουργία οσμών Αξιολογείται η πιθανότητα δημιουργίας οσμών από την εφαρμογή της κάθε τεχνολογίας και το κατά πόσο δεν ξεπερνά τα επιτρεπτά από τη νομοθεσία όρια
• Β4 Θόρυβος Αξιολογείται το κατά πόσο το επίπεδο παραγόμενου θορύβου από τη λειτουργία των εγκαταστάσεων βρίσκεται μέσα στα επιτρεπτά από τη νομοθεσία όρια
• Β5 Μέτρα περιορισμού των επιπτώσεων στο περιβάλλον Αξιολογούνται συνολικά τα μέτρα τα οποία πρέπει να εφαρμοστούν για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων που πιθανά να έχουν προκύψει από τα ανωτέρω κριτήρια, τόσο από πλευράς εφαρμοσιμότητας, όσο και από οικονομικής άποψης

Η βαθμολόγηση γίνεται με υποκειμενικά κριτήρια λαμβάνοντας περισσότερο υπόψη το κόστος κατασκευής, π.χ. η φράση “ η οποία στηρίζεται στην ποσοτικοποίηση της  ποιοτικής αξιολόγησης των επιμέρους χαρακτηριστικών των χώρων “ δεν έχει καμία αντικειμενική υπόσταση και βέβαια βασίζεται ΜΟΝΟ στην υπεροχή της 1ης θέσης λόγω λειτουργικών (τι ακριβώς σημαίνει αυτό ;;;) και περιβαλλοντικών κριτηρίων που αποδείξαμε παραπάνω ότι όχι μόνο δεν ισχύει, αλλά ισχύει το ακριβώς αντίθετο (πιο κατάλληλη η επιλογή της 2ης θέσης).

Να σχολιάσουμε υποκειμενικά πως αντιλαμβανόμαστε εμείς τα λειτουργικά κριτήρια. Είναι λογικό να επιλέγεται μία θέση που βρίσκεται σε λιγότερο “βολικό” σημείο για την κυκλοφορία των οχημάτων γενικότερα αλλά και για τη μεταφορά των απορριμμάτων ειδικότερα από κάποια άλλη ;;; Επίσης, αποδεικνύεται πιο λειτουργικό και συνάμα πιο καθόλα κοινωνικά αποδεκτό να επιλέγεται μία θέση που η πλησιέστερη κατοικημένη περιοχή να απέχει, από το κέντρο της, 650μ. ενώ στην άλλη περίπτωση στα 1.3χιλ και 1.4χιλ. ;;;

Περί περιβαλλοντικών κριτηρίων το θέμα της απόστασης των 650μ. επηρεάζεται σαφώς και από τα επίπεδα παραγόμενου θορύβου κατά τη λειτουργία της ΜΕΑ!!!! Επίσης, πως αξιολογείται η επιβάρυνση της ατμόσφαιρας από τις εκπομπές αερίων, σκόνης και άλλων σωματιδίων για την ίδια απόσταση και δεν θα θεωρηθεί βλαβερή για την ανθρώπινη υγεία ;;; Επίσης, με ποιους δείκτες θα αξιολογηθεί η δημιουργία οσμών που αναμφίβολα προκαλεί έντονες ενοχλήσεις στην πλησιέστερη κατοικημένη περιοχή ;;;

7. Άλλα σημεία προς αποσαφήνιση

Τα κυριότερα γεωλογικά – υδρογεωλογικά χαρακτηριστικά της θέσης συνοψίζονται ακολούθως:

􀂾 Ανατολικά της θέσης, και σε απόσταση 560μ. και 567μ. βρίσκονται οι δύο εν ενεργεία υδρευτικές γεωτρήσεις της κοινότητας Καλλιρρόης εντός των ανω κρητιδικών ασβεστολίθων. Στην εγγύς περιοχή του έργου, καθώς και εσωτερικά του γηπέδου έχουν ανορυχθεί κατά το παρελθόν τρεις γεωτρήσεις μεγάλου βάθους οι οποίες ήταν αποτυχημένες αφού δεν εντόπισαν υπόγειες υδροφορίες. Η παρουσία των αποτυχημένων γεωτρήσεων τόσο πλησίον όσο και εσωτερικά του χώρου καταδεικνύει ότι οι σχηματισμοί των φλύσχεων στερούνται υπόγειων υδροφοριών, και επακόλουθα δεν βρίσκονται σε υδραυλική επικοινωνία με τις υδρευτικές και αρδευτικές γεωτρήσεις της Καλλιρρόης.

􀂾 Επίσης πλησίον της δυτικής και νοτιοανατολικής πλευράς του οικοπέδου, καθώς και εντός της θέσης υπάρχουν μικρού βάθους φρέατα (έως 6μ.) τα οποία δεν χρησιμοποιούνται για κάποια χρήση, αρδευτική ή άλλη, καθώς η παροχή τους είναι πολύ μικρή και καθαρά εποχιακού χαρακτήρα (συγκεντρώσεις νερών επιφανειακής απορροής).

Δηλαδή οι αποστάσεις των εν ενεργεία γεωτρήσεων της κοινότητας θεωρούνται ιδανικές;;;

Από πλευράς σεισμικής επικινδυνότητας η θέση ανήκει σε ζώνη (ΙΙ) σύμφωνα με τον αναθεωρημένο χάρτη ζωνών σεισμικής επικινδυνότητας της Ελλάδας (Νέος Αντισεισμικός Κανονισμός ΕΑΚ 2000).  

Η ευρύτερη περιοχή του έργου μπορεί να χαρακτηριστεί ως πολύ υψηλής σεισμικότητας ενώ η σεισμική επικινδυνότητα της σε γενικές γραμμές θεωρείται επίσης υψηλή. Στη θέση  εγκατάστασης του μελλοντικού ΧΥΤΥ και της ΜΕΑ Μεσσηνίας κρίνεται απαραίτητη η εκτέλεση πλήρους γεωτεχνικής έρευνας προκειμένου να οριστούν οι παράμετροι θεμελίωσης των  κατασκευών που θα απαιτηθούν.

Ουδέν σχόλιο!!!! Μόνο αυτό….πότε και πόσο θα διαρκέσει η πλήρης γεωτεχνική έρευνα? Κατά τα άλλα μπορούμε δίχως προβληματισμό να προχωρήσουμε στην εγκατάσταση μίας νέας ΜΕΑ σε μία ιδιαίτερα σεισμοπαθή περιοχή!!!

Στη συνέχεια παρατίθενται τα κυριότερα περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά της θέσης:

􀂾 Η εξεταζόμενη θέση βρίσκεται εκτός περιοχών που έχουν ανακηρυχθεί ως αναδασωτέες. Στην εγγύς περιοχή εντοπίζονται ωστόσο κάποιες εκτάσεις που έχουν ανακηρυχθεί σχετικά προσφάτως (από το 2006 έως σήμερα) ως αναδασωτέες, οι πλησιέστερες εκ των οποίων, βρίσκονται σε ευθεία απόσταση 100μ. και 500μ., προς τα νοτιοανατολικά του χώρου.

Αυτές οι αποστάσεις θεωρούνται ικανοποιητικές ;;; Για τη θέση της Οιχαλίας (ως 3η εναλλακτική αναφέρεται ότι η περιοχή έχει κηρυχθεί αναδασωτέα δίχως όμως να αναφέρονται επιμέρους αποστάσεις. Τελικά υπάρχει αντικειμενικό κριτήριο ;;;

Τα κυριότερα κλιματολογικά χαρακτηριστικά της εξεταζόμενης θέσης, σύμφωνα με μετρήσεις του Μετεωρολογικού Σταθμού του Διαβολιτσίου είναι τα εξής:

􀂾 Οι άνεμοι που πνέουν κυρίως στην ευρύτερη περιοχή είναι δυτικής διεύθυνσης. Στην κατεύθυνση των επικρατούντων ανέμων, ήτοι ανατολικά της θέσης, υπάρχει ο οικισμός της Καλλιρόης, σε απόσταση 650μ.

Όταν τίθεται θέμα ρύπανσης της ατμόσφαιρας, ανεξάρτητα από τις διευθύνσεις των ανέμων, υπάρχει υψηλή επικινδυνότητα απειλής της ανθρώπινης υγείας.

8. Πρόσθετα σχόλια

(α) Η επικείμενη εγκατάσταση της ΜΕΑ υποτίθεται ότι αφορά στην ανάπτυξη της περιοχής. Τούτο όμως δεν μπορεί να γίνεται όταν επηρεάζεται αρνητικά η τοπική παραγωγή και γενικότερα η οικονομική ζωή μίας περιοχής, ιδίως με την εξαφάνιση θέσεων απασχόλησης-εργασίας, π.χ. το ελαιοτριβείο Καλλιρρόης παράγει πάνω από 300 τόνους/χρόνο ελαιόλαδο. Στην περιοχή (εξαιρουμένης της ΒΙΠΕ Μελιγαλά) δραστηριοποιούνται 20 ελαιοτριβεία και συσκευαστήρια βρώσιμης ελιάς (400.000 ελαιόδεντρα), πλέον των μεμονωμένων νοικοκυριών που συμβάλλουν στην οικιακή οικονομία. Παραγωγή καλαμποκιού (2.500 στρέμματα), αμπελιών, οπωροκηπευτικών.

(β) Υπάρχει σοβαρό θέμα με την κομποστοποίηση για τη θέση της Καλλιρρόης από τη στιγμή που δεν αναφέρονται σε βιολογικούς αντιδραστήρες, ενώ αυτό το στοιχείο υπάρχει για την περίπτωση Κορινθίας-Αργολίδας!!!

(γ) Προβλήματα παρουσίαζονται με: (γ1) τον εκτεταμένο υπόγειο ορίζοντα που σαφώς θα επηρεαστεί από την αύξηση των ρυπογόνων στοιχείων – η ΜΠΕ αναφέρεται σε υδατοστεγανότητα της περιοχής ενώ υπάρχουν υδροληπτικά έργα πλησίον. Με ποιον τρόπο σχετίζονται αυτά τα δύο στοιχεία ;;; (γ2) η κτηνοτροφική δραστη­ριότητα είναι ιδιαίτερα σημαντική στη περιοχή των έργων, γεγονός που υποτιμήθηκε πλήρως με αντίστοιχη βαθμολόγηση σε βάρος της θέσης στη Καλλιρρόη. (γ3) η ευρύτερη περιοχή παρουσιάζει ιδιαίτερο αρχαιολογικό ενδιαφέρον λόγω και του αναζητούμενου Καρνάσιου Άλσους.

(δ) Στη ΜΠΕ υπάρχει ο πίνακας 1-1 που περιγράφει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των μελλοντικών εγκαταστάσεων για σύνολο της Πελοποννήσου (πλην Αχαίας-Ηλείας). Πιο λεπτομερειακά οι σχετικές πληροφορίες είναι:

• 1^η Υποενότητα με 380.000 κατοίκους, χωρητικότητα ΧΥΤΥ 1.975.000m³, δυναμικότητα ΜΕΑ 105.000 tn/έτος η έκταση συνολικού οικοπέδου ΟΣΔΑ είναι 312 στρ., 
• 2^η Υποενότητα με 180.000 κατοίκους, χωρητικότητα ΧΥΤΥ 1.240.000m³, δυναμικότητα ΜΕΑ 65.000 tn/έτος η έκταση συνολικού οικοπέδου ΟΣΔΑ είναι 107 στρ. 
• 3^η  Υποενότητα με 89.000 κατοίκους, χωρητικότητα ΧΥΤΥ 565.000m³, δυναμικότητα ΜΕΑ 30.000 tn/έτος η έκταση συνολικού οικοπέδου ΟΣΔΑ είναι 136 στρ.

Η 2^η Υποενότητα που μας ενδιαφέρει (Αρκαδία-Μεσσηνία) αντιμετωπίζει το πρόβλημα της κατάλληλης και επαρκούς έκτασης, διότι τα 107 στρέμματα δεν είναι αρκετά, χρειάζονται σχεδόν τα διπλάσια για τις διαστάσεις των μονάδων που ούτε αυτές αναφέρονται έστω επιγραμματικά, πόσο μάλλον όταν μαζί με τη ΜΕΑ στην Καλλιρρόη θα κατασκευαστεί και η ΜΣΔ!!! αντί για  1 ή 2 ΣΜΑ σε ενδιάμεσες θέσεις.

(ε) Στη ΜΠΕ με βάση την πολυκριτηριακή ανάλυση εξετάστηκαν δύο θέσεις ως σενάρια, αφού απορρίφθηκε η τρίτη κοντά στην Οιχαλία (ως αναδασωτέα) ήτοι:

• Σενάριο 1 για τη θέση 2.1. «ΚΑΛΛΙΡΡΟΗ» 5,73, για τη θέση 2.2. «ΠΑΡΑΔΕΙΣΙΑ» 5,68 δηλαδή διαφορά 0,5.
• Σενάριο 2 για τη θέση 2.1 «ΚΑΛΛΙΡΡΟΗ» 5,54 και για τη θέση 2.2. «ΠΑΡΑΔΕΙΣΙΑ» 5,49 δηλαδή διαφορά πάλι 0,5. 

με προτεινόμενη θέση τη 2.1 ως ενδεδειγμένη λύση για τη ΜΕΑ. Με βάση και την εισήγηση του Σ. Παναγιωτόπουλου (Περιφερειακού Συμβούλου) η βαθμολογία της συγκεκριμένης θέσης θα έπρεπε να είναι διαφορετική, δηλαδή:

§         υψόμετρο, 130m – 250m, βαθμός 9 αντί 10.

§         οπτική απομόνωση, ορατή θέση από οικισμό Καλλιρόη, 1,5 αντί 3.

§         δασικές περιοχές, δασική έκταση, 5 αντί 10.

§         οικιστική πίεση, οικισμός > 1,5km, 1 αντί 5.

§         κτηνοτροφική δραστηριότητα, μέτρια κτηνοτροφική δραστηριότητα, 8 αντί 10.

§         τρόπος πρόσβασης, διέλευση από επαρχιακό δίκτυο, 8 αντί 10.

§         απόσταση από την εξυπηρετούμενη περιοχή, μεγάλη απόσταση από Καλαμάτα, 1 αντί 3.

§         κοινωνική αποδοχή, μέτρια έως μικρή, 5 αντί (τουλάχιστον) 7,5 η οποία επηρεάζει την ιεράρχηση των θέσεων, καθόσον με την τελική βαθμολογία, φαίνεται ξεκάθαρα ότι προκρίνεται η θέση 2.2. «ΠΑΡΑΔΕΙΣΙΑ» στη 2^η Υποενότητα, π.χ (θέση 2.1, σενάριο 1, βαθμ.  5,15,- θέση 2.2., σενάριο 1, βαθμ. 5,85, διαφορά 0,70 και αντίστοιχα θέση 2.1, σενάριο 2, βαθμ.5,05 και θέση 2.2, σενάριο 2, βαθμ. 5,67.  Διαφορά 0.62). 

(στ) Για να υπάρχουν αξιόπιστα αποτελέσματα σε μία προμέλετη τέτοιας υφής, απαιτείται η χρήση λογισμικών εργαλείων (πουθενά δεν αναφέρονται στη χρήση Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών) και ψηφιακών στοιχείων για την αναζήτηση των πλέον κατάλληλων θέσεων δημιουργίας ΜΕΑ. Η συναινετική ή μη στάση των άμεσα ενδιαφερόμενων ΟΤΑ σχετίζεται και με την παροχή αναλυτικών στοιχείων κόστους μεταφοράς, ανά ΟΤΑ και συνολικά, που βέβαια θα προκύψουν από τη βελτιστοποίηση του σχεδιασμού του συστήματος μεταφοράς για κάθε εναλλακτική θέση (συνδυασμός με αξιόπιστα στοιχεία απόδοσης – ισοζύγια μάζας και ενέργειας, κόστους απασχόλησης ως τελική αξιολόγηση των εναλλακτικών διαχειριστικών λύσεων). Όταν αποφασιστεί η δημιουργία μίας ΜΕΑ πλησίον κατοικημένων περιοχών με συνέπεια την καταβολή ανταποδοτικών τελών (γιατί ποσοστό θα οριστεί ;;; ) πρέπει να εξεταστεί αν τα τέλη υπερβαίνουν το κόστος μεταφοράς των απορριμμάτων διανύοντας μεγάλες αποστάσεις.

                                                                                                      Αθήνα, 04/02/2014